به نقل از «ایسنا»

ترخینه؛ غذای محلی ایلامی‌ها در فصل سرد سال

تاریخ انتشار: ۶ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۷۵۰۱۷

ایسنا/ایلام در استان ایلام از قدیم تاکنون غذاهای محلی رواج داشته‌اند و هرکدام از غذاهای محلی را به مناسبت و در فصل خود درست می‌کنند از جمله این غذاها که در فصل زمستان بیشتر آماده می‌شود «ترخینه» است.

آش مغذی ترخینه، متشکل از ترخینه جامد، حبوباتی مانند عدس، لوبیا و نخود، سبزیجات معطر، پیاز، فلفل و زردچوبه است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ترخینه جامد به دو طریق تهیه می‌شود و از مواد تشکیل‌دهنده آن می‌توان به یک نوع سبزی محلی به نام شلم، گوجه‌فرنگی، آب انار، ترخون، نعناع، پیاز، فلفل، زردچوبه، مایه خمیر، گندم، دوغ و پونه کوهی اشاره کرد، البته به‌دلیل در دسترس نبودن برخی از مواد لازم آش ترخینه در فصل زمستان، مردم ایلام از یک ماه قبل از شروع سرما، شروع به تهیه این مواد کرده و در زمستان، این غذای محلی و مقوی و مفید را درست می‌کنند، به همین علت مدت زمان کمی برای طبخ آن‌ مورد نیاز است.

ترخینه جامد را هم می توان در خانه تهیه کرد یا به‌صورت آماده از عطاری‌ها خریداری شود، البته درست کردن ترخینه جامد، حدود ۷ روز زمان می‌برد. با طبخ این آش ایلامی مقوی از سرماخوردگی و آنفلونزا دوری می‌شود.

ترخینه جامد به ماده اولیه ترخینه که هنوز برای مصرف آماده نشده است، گفته می‌شود. در واقع، ترخینه، نوعی عصاره خشک‌شده سنتی است. این ماده با بافتی بسیار سخت، متشکل از دوغ و گندم یا جو است و در زیر حرارت خورشید خشک می‌شود.

اندازه ترخینه جامد معمولا به‌اندازه یک همبرگر دست‌ساز یا کوچک‌تر از آن است. ترخینه جامد بعد از خیس خوردن در آب جوش، کم‌کم به یک آش تبدیل می‌شود و می‌توان آن را به‌عنوان یکی از اولین غذاهای نیمه‌آماده ایرانی معرفی کرد.

 اهالی استان‌های غربی ایران در انتهای فصل تابستان، پس از جمع‌آوری محصول گندم، به مقدار نیاز آن را می‌شویند و سپس می‌پزند، گندم‌ها پس از پختن، روی پارچه تمیزی پهن می‌شوند تا خشک شوند و وقتی گندم‌ها به‌خوبی خشک شدند، آن‌ها را آسیاب یا بلغور می‌کنند. آن‌ها در همین حین، برای تهیه دوغ، آن را مدتی در مشک می‌ریزند تا آب آن کاملا گرفته شود. سپس دوغ را با بلغور گندم مخلوط می‌کنند و چند روز نگه می‌دارند تا دوغ به خورد گندم برود.

زنان روستا برای کمک به یکدیگر جمع می‌شوند و به پشت‌بام‌ها می‌روند. آن‌ها پشت‌بام‌ها را با برگ‌های پونه کوهی می‌پوشانند و ترخینه را روی آن‌ها خشک می‌کنند. در گرمای تابستان، سه روز برای خشک‌شدن گلوله‌های ترخینه کافی است.

تاریخچه ترخینه

نام ترخینه برای اولین بار در تاریخ ایران در قرن ۱۱، در لغت‌نامه زمخشری اشاره شده است و پس از آن، واژه ترخینه در قرن ۱۳ در دانش‌نامه جهانگیری دیده می‌شود.

انواع آش ترخینه

آش ترخینه به‌دلیل سبک پخت و طعم این خوراک سنتی به دو دسته تقسیم می‌شود.

۱. ترخینه شُمینه

ترخینه شمینه، بسیار ترش‌مزه است و مواد تشکیل‌دهنده آن، دوغ و گندم پوست‌کنده شده، مقداری سبزیجات معطر، نمک و فلفل است. طبخ این نوع آش ترخینه، ۷ روز زمان می‌برد.

۲. ترخینه دوئینه

در تهیه ترخینه دوئینه، در ابتدا سبزی شلم و ریشه آن را به قطعات بسیار ریز خرد می‌کنند و سپس به آن، گوجه‌فرنگی رسیده و رنده‌شده، آب انار، سبزیجات معطر مانند ترخون و نعنا، پیاز، مایه خمیر، فلفل و زردچوبه اضافه می‌کنند. این ترکیب به‌مدت ۴ روز، دور از آفتاب باقی می‌ماند و سپس به آن گندم خردشده را اضافه می‌کنند تا به‌شکل خمیر دربیاید، ۵ روز دیگر طول می‌کشد تا مواد به خورد گندم بروند و خمیر ترخینه آماده شود که ماده‌ای خوشبو و خوش‌طعم است.

گلوله‌هایی از خمیر ترخینه روی برگ‌های پونه کوهی در سینی در معرض نور آفتاب قرار می‌گیرند و خشک می‌شوند. برای طبخ آش ترخینه، چند تکه از ترخینه جامد را به‌همراه ماش پخته‌شده و پوست‌کنده شده به‌مدت ۲۰ دقیقه در آب جوش، می‌پزند و با پیاز داغ سرو می‌کنند.

طرز تهیه آن به این صورت است که ابتدا ماش را در آب جوش پخته و پوسته آنرا که معمولاً به هنگام پخت جدا می‌شود درآورده و با مقداری برنج محلی ( عنبربو) پخته، برخی بنا به ذائقه چند دانه پیاز ریز پوست کنده را بدون اینکه خرد کنند داخل آن ریخته و می پزند و سپس با مقداری روغن، نمک و فلفل و پیاز داغ کرده و میل می‌کنند.

«رائد ناصری‌فر» معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: ترخینه به عنوان غذای محلی ایلام با شماره ۱۷۷۱ در سال ۱۳۹۷ ثبت شده است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اجتماعی منطقه ایلام استانی سیاسی استانی اجتماعی استانی ورزشی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری استانی ورزشی نماز جمعه استانی سیاسی استانی اجتماعی استانی ورزشی استانی اقتصادی آش ترخینه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۷۵۰۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

(ویدیو) آموزش تصویری غذای مورد علاقه بچه در مهمونی

این خوراک، یک غذای ساده و خوشمزه است که در سراسر جهان طرفداران زیادی دارد. این ساندویچ از نان، ماکارونی پخته شده، سس و پنیر (اختیاری) تهیه می‌شود و می‌تواند به عنوان یک وعده غذایی کامل یا میان وعده سرو شود.

تاریخچه ساندویچ ماکارونی:

تاریخچه دقیق ساندویچ ماکارونی مشخص نیست، اما برخی معتقدند که ریشه آن به ایتالیا در قرن نوزدهم برمی‌گردد. در آن زمان، ماکارونی غذای رایجی در بین مردم فقیر بود و به عنوان راهی برای استفاده از نان‌های مانده استفاده می‌شد.

ساندویچ ماکارونی در طول جنگ جهانی اول در ایالات متحده محبوبیت بیشتری پیدا کرد. در آن زمان، مواد اولیه مانند گوشت و مرغ کمیاب بود و ماکارونی به عنوان یک جایگزین ارزان قیمت و سیر کننده استفاده می‌شد.

امروزه، ساندویچ ماکارونی در سراسر جهان به عنوان یک غذای خانگی و خیابانی محبوب سرو می‌شود. تنوع زیادی در دستور پخت این ساندویچ وجود دارد و می‌توانید با توجه به سلیقه خودتان مواد مختلفی را به آن اضافه کنید.

طرز تهیه ساندویچ ماکارونی: مواد لازم برای ۴ نفر:

۴۰۰ گرم ماکارونی

۱ قاشق غذاخوری روغن زیتون

۱/۲ فنجان پیاز خرد شده

۲ حبه سیر، رنده شده

۱ فنجان سس گوجه فرنگی

۱/۲ قاشق چایخوری نمک

۱/۴ قاشق چایخوری فلفل سیاه

۱/۴ فنجان پنیر چدار رنده شده (اختیاری)

۴ عدد نان باگت

مراحل پخت:

ماکارونی را طبق دستورالعمل روی بسته بپزید.

در حالی که ماکارونی در حال پخت است، روغن زیتون را در یک تابه روی حرارت متوسط گرم کنید. پیاز را اضافه کنید و به مدت ۵ دقیقه تفت دهید تا نرم و شفاف شود.

سیر را اضافه کنید و به مدت ۳۰ ثانیه دیگر تفت دهید تا معطر شود.

سس گوجه فرنگی، نمک و فلفل را اضافه کنید. مخلوط را به جوش برسانید و سپس حرارت را کم کنید و به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید تا سس غلیظ شود.

ماکارونی پخته شده را آبکش کنید و به سس اضافه کنید. خوب مخلوط کنید.

اگر از پنیر استفاده می‌کنید، آن را روی ماکارونی بریزید و هم بزنید تا ذوب شود.

مخلوط ماکارونی را به طور مساوی بین نان‌های باگت تقسیم کنید.

بلافاصله سرو کنید.

نکات:

می‌توانید از انواع مختلف ماکارونی برای تهیه این ساندویچ استفاده کنید. اسپاگتی، پنه و روتینی گزینه‌های رایجی هستند.

برای طعم قوی‌تر، می‌توانید از سوسیس، گوشت چرخ کرده یا سبزیجات به سس اضافه کنید.

اگر ساندویچ را از قبل آماده می‌کنید، نان را تا زمانی که آماده سرو شدن است، تست نکنید تا از خمیر شدن آن جلوگیری کنید.

ساندویچ ماکارونی را می‌توانید با سالاد یا سیب زمینی سرخ کرده سرو کنید.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

منبع: برترین‌ها